Je kent wellicht van die anekdotes waarin de Nederlander iets heel anders verstaat dan de Brit bedoelt. In het plaatje hieronder staan wat voorbeelden. Misschien heb je er zelf ook weleens mee te maken gehad in contact met anderstaligen. Tussen Aziaten en Nederlanders zijn de cultuurverschillen helemaal groot. Zo is van Chinezen bekend dat ze uit beleefdheid ‘ja’ zeggen, maar ‘ik weet nog niet’ of ‘nee’ bedoelen. Als ik straks in het Green Pastures Hospital in Nepal werk, zal ik hier ook mee te maken krijgen/wil ik dit soort dingen natuurlijk vermijden in de communicatie met mijn Nepalese collega’s.
Ik werk straks als Nederlander in een team met leden uit allerlei verschillende culturen, en in ieder geval met de Nepalese cultuur. Niet alleen communicatie is anders, er is meer wat samenwerking in crossculturele teams lastig maakt! De cultuurkaart is een goede tool om de verschillen in kaart te brengen.
Cultuurkaart
Hoe we op elkaar reageren en met elkaar omgaan is erg afhankelijk van je cultuur. Er zijn 7 belangrijke eigenschappen die bepalen hoe we in onze eigen cultuur met elkaar omgaan. Voor elke eigenschap is er een schaal van het ene naar het andere uiterste. Per cultuur scoren mensen gemiddeld verschillend op deze eigenschappen. En dat geeft een uitdaging in teams die uit verschillende culturen bestaan (crossculturele teams). Hoe werk je samen met teamgenoten met een andere culturele achtergrond? Hoe gedraag je je ten opzichte van een leidinggevende uit een andere cultuur? Hoe geef je leiding aan teamgenoten uit een andere cultuur?
De vraag is natuurlijk hoe deze cultuurkaart eruit ziet voor de Nepalese en Nederlandse cultuur? De culturen zijn best verschillend zoals je wellicht wel weet, maar komt dat ook tot uiting op de cultuurkaart? En zijn er niet wat eigenschappen die met elkaar overeenkomen? Daarom hieronder de cultuurkaart van Nederland en Nepal. Nepal komt niet voor in de geraadpleegde database. Maar wel de buurlanden India en China, en we gaan er vanuit dat Nepal hierop zal lijken.
Uitleg cultuurkaart
Om deze kaart te kunnen interpreteren is wat uitleg nodig. De weergegeven eigenschappen zijn:
- Communiceren: Wat is goede communicatie?
De schaal loopt van low-context (precies, eenvoudig, helder) tot high-context (complex, genuanceerd, gelaagd; tussen de regels door lezen). - Evalueren: Hoe geef je negatieve feedback?
Direct en eerlijk, of indirect en diplomatiek, via-via. - Leidinggeven: Hoe is de verhouding tussen een leidinggevende/baas en medewerkers?
Is die egalitair met een kleine afstand tussen baas en medewerker, en is er een platte organisatiestructuur en directe communicatie. Of is die hiërarchisch, met grote afstand en verschillende organisatielagen, waarbij de communicatie via de hiërarchie loopt? - Beslissen: Hoe worden beslissingen genomen?
Op basis van consensus in een groep, of top-down door de baas? - Vertrouwen: Hoe ontstaat vertrouwen in elkaar?
Op basis van afspraken en wat je doet, of op basis van opgebouwde relaties, tijd met elkaar doorbrengen? - Meningsverschillen: Hoe ga je om met meningsverschillen?
Confronteer je elkaar openlijk in discussie zonder dat dit de verhoudingen onder spanning zet? Of moet discussie en confrontatie vermeden worden omdat dit de harmonie onder druk zet? - Tijdsplanning: Hoe worden dingen gepland en hoe wordt met deadlines omgegaan? Lineair: Dingen worden zonder onderbrekingen afgemaakt; de deadline is belangrijk, vergaderingen beginnen op tijd. Of flexibel: veel dingen worden tegelijk gedaan en vloeien in elkaar over. Onderbrekingen zijn normaal, en deadlines bestaan niet/zijn om mee te schuiven. Vergaderingen beginnen pas als alle belangrijke personen aanwezig zijn.
Cultuurverschillen Nederland-Nepal
Zoals we al verwachtten… De conclusie is dat we elkaars tegenovergestelden zijn voor alle 7 eigenschappen. Dat geeft een stevige uitdaging, zeker omdat een crosscultureel team vaak ook nog mensen uit andere culturen heeft die nog weer anders op deze schalen liggen. Als ik dus op z’n Hollands aan de slag ga met negatieve feedback op een directe manier communiceren met mijn Nepalese leidinggevende ben ik binnen de kortste keren tegen zere benen aan het schoppen. Oppassen dus! Het advies is om als team te leren begrijpen dat we op verschillende manieren omgaan met deze zaken, en dan vanuit dat inzicht gezamenlijk afspreken hoe we ons als team gaan gedragen (het ‘sociale spel’).
Best nuttig om zoiets te leren op All Nations voordat je op je eerste bijeenkomst jezelf onmogelijk maakt…
PS
Deze cijfers zijn gemiddelden van een grote groep mensen uit een land. Niet iedere Nederlander is even direct, en niet iedere Aziaat onderbreekt zijn werk de hele tijd. Ik ben zelf bijvoorbeeld wat minder direct in negatieve feedback dan de gemiddelde Nederlander (en sta dus op dat punt wat dichter bij de Aziaten). Wil je weten hoe je je zelf verhoudt tot je gemiddelde landgenoot? Doe dan een zelftest: http://www.erinmeyer.com/self-assessment-questionnaire/